Bibliography
Buelens (Geert), Van Ostaijen tot heden. Zijn invloed op de Vlaamse poëzie, Nijmegen-Gent, Vantilt-Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, 2001.
De Bom (Emmanuel), “Zuster Bertha van Arnold Aletrino”, Nederlandsche Dicht- en Kunsthalle, vol. 15, nr. 6, 1892.
Dooms (Bart), Een gezonde noordervorst. Vlaamse visies op Noorse literatuur tussen 1830 en 1914, Kapellen, Pelckmans, 2001.
Draye (Greet), ‘Smartelijk te handelen.’ Een politiek-culturele biografie van het Brusselse kunstgenootschap De Distel 1881-1928, Brussel, Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten, 2004.
Draye (Greet), “Van oude wolven en jonge leeuwen. ‘De Distel’ als bakermat van ‘Van Nu en Straks’, in Niet onder één vlag. Van Nu en Straks en de paradoxen van het fin de siècle, onder redactie van Raf de Bont & Geraldine Reymenants & Hans Vandevoorde, Gent, Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, 2005, p. 49-59.
Fontijn (Jan), Tweespalt. Het leven van Frederik van Eeden tot 1901, Amsterdam, Em. Querido’s Uitgeverij B.V., 1990.
Janssens (Marcel), “Het legaat van Van Nu en Straks”, in Janssens (Marcel), Met groter L. Van Couperus tot Claus, Leuven, Davidsfonds, 1994, p. 79-92.
Jansseune (Laetitia) en Metsenaere (Machteld de), “De distel”, in: Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, Tielt, Lannoo, 1998, p. 971.
Musschoot (Anne Marie), “Woord vooraf”, in: Niet onder één vlag. Van Nu en Straks en de paradoxen van het fin de siècle, onder redactie van Raf de Bont & Geraldine Reymenants & Hans Vandevoorde, Gent, Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, 2005, p. VII-VIII.
Pieters (Jürgen), “In gedachter Gegenwart. Zu einem New Historicism in den Niederlanden und Flandern?”, in Niederländische Literaturwissenschaft auf neuen Wegen, onder redactie van Dirk de Geest & Herbert van Uffelen, Wien, Praesens Verlag, “Wiener Schriften zur niederländischen Sprache und Kultur 4”, 2006, pp. 109-135.
Rutten (M.), “Voorgeschiedenis van Van Nu en Straks”, in Van Arm Vlaanderen tot De voorstad groeit. De opbloei van de Vlaamse literatuur van Teirlinck-Stijns tot L.P. Boon (1888-1946), onder redactie van M. Rutten en J. Weisgerber, Antwerpen, Standaard Uitgeverij, 1988.
Teirlinck (Herman), “Vermeylens eenheid”, in: Nieuw Vlaams Tijdschrift, vol. 9, nr. 8, 1955, p. 822-823.
Vandevoorde (Hans), “De Bom en de theatervernieuwing in het Zuiden. Een voorlopige balans”, in: Emmanuel de Bom. Speciaal nr. van Verslagen en Mededelingen van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, onder redactie van Anne Marie Musschoot, vol. 113, nr. 3, 2003, pp. 307-319.
Van Raemdonck (Bert), “Wij zijn hier eigenlijk bezig aan de derde reeks van Van Nu en Straks. Het ontstaan van het Nieuw Vlaams Tijdschrift”, ZL, vol. 2, nr. 1, okt. 2002, pp. 63-82.
Vermeylen (August), Verzameld werk, Brussel, Manteau, 1953, deel 3.
Vervliet (Raymond), “21 augustus 1893: August Vermeylen vertrekt naar Amsterdam om een aantal Nederlandse schrijvers te bezoeken. Internationale doorbraak van de literatuur in Vlaanderen”, in Nederlandse literatuur, een geschiedenis, onder redactie van M.A. Schenkeveld-Van der Dussen, Groningen, Martinus Nijhoff Uitgevers, 1993.
Vervliet (Raymond), “Van Nu en Straks. De geschiedenis van een baanbrekend tijdschrift in Vlaanderen”. Brussel en het fin-de-siècle. 100 jaar Van Nu en Straks, onder redactie van Frank de Crits, Antwerpen-Baarn, Houtekiet, 1993.
Vroomans (Petra), “Ibsen als God en duivel. Scandinavische literatuur in Vlaanderen tijdens het fin de siècle”, in: Raf de Bont et al. (red.), Niet onder één vlag. Van Nu en Straks en de paradoxen van het fin de siècle, onder redactie van Raf de Bont & Geraldine Reymenants & Hans Vandevoorde, Gent, Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, 2005, p. 245-264.
Westerlinck (Albert), De wereldbeschouwing van August Vermeylen, Antwerpen, De Vries-Brouwers, s.a..
Top of page
Notes
Van Raemdonck (Bert), “Wij zijn hier eigenlijk bezig aan de derde reeks van Van Nu en Straks. Het ontstaan van het Nieuw Vlaams Tijdschrift”, ZL, vol. 2, nr. 1, okt. 2002, pp. 63-82.
De Bom (Emmanuel), “Zuster Bertha van Arnold Aletrino”, Nederlandsche Dicht- en Kunsthalle, vol. 15, nr. 6, 1892.
Prosper Van Langendonck in 1904, geciteerd in: Janssens (Marcel), “Het legaat van Van Nu en Straks”, in Janssens (Marcel), Met groter L. Van Couperus tot Claus, Leuven, Davidsfonds, 1994, p. 82.
Vervliet (Raymond), “21 augustus 1893: August Vermeylen vertrekt naar Amsterdam om een aantal Nederlandse schrijvers te bezoeken. Internationale doorbraak van de literatuur in Vlaanderen”, in Nederlandse literatuur, een geschiedenis, onder redactie van M.A. Schenkeveld-Van der Dussen, Groningen, Martinus Nijhoff Uitgevers, 1993, p. 555.
Buelens (Geert), Van Ostaijen tot heden. Zijn invloed op de Vlaamse poëzie. Nijmegen-Gent, Vantilt-Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, 2001, p. 43.
Vermeylen (August), “De Vlaamse letteren van Gezelle tot heden”, in: Verzameld werk, Brussel, Manteau, 1953, deel 3, p. 625
Zie idem, art. cit., p. 639.
Teirlinck (Herman), “Vermeylens eenheid”, in: Nieuw Vlaams Tijdschrift, vol. 9, nr. 8, 1955, p. 822.
August Vermeylen geciteerd in: Vervliet (Raymond), “Van Nu en Straks. De geschiedenis van een baanbrekend tijdschrift in Vlaanderen”. Brussel en het fin-de-siècle. 100 jaar Van Nu en Straks, onder redactie van Frank de Crits, Antwerpen-Baarn, Houtekiet, 1993, p. 9.
Musschoot (Anne-Marie), “Woord vooraf”, in: Niet onder één vlag. Van Nu en Straks en de paradoxen van het fin de siècle, onder redactie van Raf de Bont & Geraldine Reymenants & Hans Vandevoorde, Gent, Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, 2005, p. VII.
Ik stel die vraag geenszins als eerste: zie recentelijk bijvoorbeeld ook Draye (Greet), “Van oude wolven en jonge leeuwen. ‘De Distel’ als bakermat van ‘Van Nu en Straks’, in Niet onder één vlag. Van Nu en Straks en de paradoxen van het fin de siècle, onder redactie van Raf de Bont & Geraldine Reymenants & Hans Vandevoorde, Gent, Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, 2005, p. 49-59. Zie ook Draye (Greet), ‘Smartelijk te handelen.’ Een politiek-culturele biografie van het Brusselse kunstgenootschap De Distel 1881-1928, Brussel, Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten, 2004.
Rutten (M.), “Voorgeschiedenis van Van Nu en Straks”, in Van Arm Vlaanderen tot De voorstad groeit. De opbloei van de Vlaamse literatuur van Teirlinck-Stijns tot L.P. Boon (1888-1946), onder redactie van M. Rutten en J. Weisgerber, Antwerpen, Standaard Uitgeverij, 1988, p. 34.
Jansseune (Laetitia) en Metsenaere (Machteld de), “De distel”, in: Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, Tielt, Lannoo, 1998, p. 971.
Vgl. Janssens (Marcel), “Het legaat van Van Nu en Straks”, in Janssens (Marcel), Met groter L. Van Couperus tot Claus, Leuven, Davidsfonds, 1994, p. 81.
Iets wat door Hans Vandevoorde ter discussie wordt gesteld of genuanceerd: zie Vandevoorde (Hans), “Inleiding. Eenheid en verscheidenheid in Van Nu en Straks”, in: Niet onder één vlag. Van Nu en Straks en de paradoxen van het fin de siècle, onder redactie van Raf de Bont & Geraldine Reymenants & Hans Vandevoorde, Gent, Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, 2005, p. 1-24.
Westerlinck (Albert), De wereldbeschouwing van August Vermeylen, Antwerpen, De Vries-Brouwers, s.a., p. 11.
Recentelijk nog in een klein artikel van Hans Vandevoorde, dat uitwerking verdient: “De Bom en de theatervernieuwing in het Zuiden. Een voorlopige balans”, in: Emmanuel de Bom. Speciaal nr. van Verslagen en Mededelingen van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, onder redactie van Anne Marie Musschoot, vol. 113, nr. 3, 2003, pp. 307-319.
Dooms (Bart), Een gezonde noordervorst. Vlaamse visies op Noorse literatuur tussen 1830 en 1914, Kapellen, Pelckmans, 2001.
Vroomans (Petra), “Ibsen als God en duivel. Scandinavische literatuur in Vlaanderen tijdens het fin de siècle”, in: Raf de Bont et al. (red.), Niet onder één vlag. Van Nu en Straks en de paradoxen van het fin de siècle, onder redactie van Raf de Bont & Geraldine Reymenants & Hans Vandevoorde, Gent, Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, 2005, p. 245-264. Daarin natuurlijk over De Boms studie Henrik Ibsen en zijn werk (1893), die verscheen in het jaar dat Van Nu en Straks van start ging, en die door Vermeylen in een brief aan de auteur werd omschreven als “het eerste werk der ‘Nu-&-Straks-beweging’ (zoo zal men het opnemen).” (Vermeylen aan De Bom op 19 januari 1893.) Zie Vroomans, art. cit., p. 252.
Pieters (Jürgen), “In gedachter Gegenwart. Zu einem New Historicism in den Niederlanden und Flandern?”, in Niederländische Literaturwissenschaft auf neuen Wegen, onder redactie van Dirk de Geest & Herbert van Uffelen, Wien, Praesens Verlag, “Wiener Schriften zur niederländischen Sprache und Kultur 4”, 2006, pp. 109-135. Voor de New Historicist weerspiegelen teksten veel minder de genialiteit van een auteur dan wel de culturele spanningen die men in een cultuur altijd en overal aantreft (vgl. Pieters, art. cit., p.116) en die veeleer de taal van de auteur bepalen dan, omgekeerd, de auteur zijn taal bepaalt. Het New Criticism problematiseert, aansluitend bij zijn principiële gerichtheid tegen een stabiel en monologisch betekenisbegrip, ook het begrip ‘context’: de tekst (of bijvoorbeeld het tijdschrift) is niet helder van zijn context te onderscheiden; beide begrippen zijn niet stabiel. De tekst is niet meer spiegel van cultuur of context, maar een plaats waar cultuur of context gemaakt wordt. Pieters: “Texte spiegeln nicht etwas Präexistentes wider, das unabhängig von diesen Texten besteht. Vielmehr erzeugen sie das, worüber sie zu sprechen scheinen.” (art. cit., p. 128).
Vgl. Pieters (Jürgen), “In gedachter Gegenwart. Zu einem New Historicism in den Niederlanden und Flandern?”, in Niederländische Literaturwissenschaft auf neuen Wegen, onder redactie van Dirk de Geest & Herbert van Uffelen, Wien, Praesens Verlag, “Wiener Schriften zur niederländischen Sprache und Kultur 4”, 2006, pp. 110-116.
Ik parafraseer hier Jan Fontijn die in de inleiding tot zijn biografie over Frederik van Eeden dezelfde problematiek heeft aangesneden: zie Fontijn (Jan), Tweespalt. Het leven van Frederik van Eeden tot 1901, Amsterdam, Em. Querido’s Uitgeverij B.V., 1990, p. 18.
Top of page